De huidige kerk werd in de oudheid gevormd door twee wegen, de belangrijkste was die van Meerssen naar Luik (de Noord – Zuid verbinding). De andere van Valkenburg naar Borgharen ( de Oost – West verbinding). In 1997 zijn tijdens een opgraving aan de Heukelstraat potscherven gevonden van 1000 jaar vóór Christus, hieruit blijkt dat Amby al 3000 jaar bewoond wordt.

In 1918 werden bij een afgraving ten Zuiden van de Heukel Romeinse dakpannen en scherven van Romeins aardewerk aangetroffen verspreid over een groot terrein. In het begin van de jaartelling heeft hier een Romeins landhuis gestaan. Een lijst van goederen van de Proostdij te Meerssen vermeldt in 1145 een Walburgakapel te Amby. Deze “capella” wordt vanuit Meerssen bediend door rectores, waarvan Wilhelmus in die Porte (1387) de oudst bekende is.

In 1559 komt Amby te vallen onder het bisdom Roermond. In 1609 wordt het een zelfstandige parochie, Johannes Ditemus (geb. in 1575) is de eerste pastoor. Rond deze tijd is Amby 600 bunders groot. Pierre Kemp meldt in zijn Limburgs sagenboek dat de inwoners van Amby afstammelingen zouden zijn van “heidens”of “zigeuners” die zich in de tweede helft van de 16e eeuw als landbouwers hier zouden hebben gevestigd. In die tijd waren er veel oorlogen en stammentwisten die heel wat mensen, vooral uit Zuid Europa en Hongarije, naar het Noorden deden trekken.

In 1866 wordt de Walburgakapel vervangen door een grotere kerk. De kapel lag ten Zuidwesten van de huidige kerk, dus op het kerkhof. De capella was vrij klein met een torentje op het dak van de westgevel. Het priesterkoor was naar het Oosten gericht. Uit opgravingen rond 1930 is bekend dat de capella was opgebouwd uit Romeins materiaal. Hieruit werd geconcludeerd dat de capella veel ouder was dan uit 1145. We weten nu dat dit Romeinse materiaal afkomstig is van het eerder genoemde landhuis op de Heukel. Bij de afbraak van de Walburgakapel in 1866 kwam een loden kistje vrij uit het hoofdaltaar met relikwieën. Het kistje werd weer ingemetseld in het hoofdaltaar van de nieuwe kerk. Deze kerk werd geconsacreerd door mgr. Vranken, bisschop van Colophon.

Tijdens de verbouwingen in 1927 van het priesterkoor en de kruisbeuken kwam het kistje weer vrij. Op het deksel staat 1498 uitgesneden en aan de zijkanten staan de namen gegrift van paus Alexander VI (1492-1503), de Luikse bisschop Johannes de Horn en van twee andere personen. Het kistje met de relikwieën zijn tot op heden in onze parochie bewaard gebleven.

In 1957 werd de huidige vorm aan de kerk gegeven door het verbouwen van de zijbeuken. Vanaf 1975 werd het interieur van de kerk verfraaid door o.a. het plaatsen van een nieuw pijporgel, het opknappen van beelden en preekstoel en het aanbrengen van nieuwe gebrandschilderde ramen.

In 1995 werd een grondige restauratie van de toren en de kerk voltooid. In de sacristie hangt een authentiek schilderijtje van de afgebroken Walburgakapel, hierop is de bocht in de weg duidelijk te zien